Nếu kể tên các địa điểm du lịch Hà Nội bậc nhất xưa và nay có lẽ ai cũng sẽ nghĩ ngay đến Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Đây là một quần thể kiến trúc văn hoá hàng đầu và là niềm tự hào của người dân Thủ đô khi nhắc đến truyền thống ngàn năm văn hiến của Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội.
Văn Miếu – Quốc Tử Giám nằm ở đường Quốc Tử Giám, thuộc khu vực quận Đống Đa, Hà Nội. Bốn mặt của văn nó là 4 phố chính: phía Nam là phố Quốc Tử Giám (cổng chính), phía Bắc là đường Nguyễn Thái Học, phía Đông là phố Văn Miếu và phía Tây là phố Tôn Đức Thắng.
Ngày nay, Văn Miếu là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất ở Thủ đô Hà Nội. Bên cạnh đó, đây còn là nơi tổ chức các hoạt động tôn vinh truyền thống tôn sư trọng đạo, thể hiện tinh thần hiếu học của học sinh, sinh viên khắp mọi miền tổ quốc. Văn Miếu là nơi lưu giữ rất nhiều dấu ấn lịch sử văn hóa ngàn năm rất cổ kính, trang nghiêm. Đặt chân đến nơi đây du khách sẽ được tìm hiểu văn hóa cũng như tham quan khung cảnh đẹp nhất của Văn Miếu.
Văn miếu Quốc Tử Giám không chỉ được coi là đại học đầu tiên của đất nước Đại Việt mà nó là nơi được ví như ngọn lửa sáng rực thắp sáng lên truyền thống hiếu học của dân tộc ta. Ngày nay Văn Miếu – Quốc Tử Giám còn là nơi tổ chức hội thơ, là nơi khen tặng những học sinh ưu tú, xuất sắc. Đồng thời, Văn Miếu là điểm dừng chân của các du khách trong nước và quốc tế khi đến với Hà Nội. Vào dịp đầu xuân Văn Miếu Quốc Tử Giám là điểm “xin chữ” của người dân thủ đô trong những ngày tết truyền thống với mong muốn cầu cho một năm an lành, sức khỏe và có nhiều niềm tin đỗ đạt cao.
Văn Miếu Quốc Tử Giám được chia thành 5 khu vực, bố cục Nho giáo đăng đối từng khu, từng lớp theo trục Bắc Nam. Các khu vực Nội Tự được ngăn cách với nhau bằng sân đình, hồ nước hoặc lối đi. Hệ thống cửa 1 chính, 2 phụ được trang trí theo phong cách kiến trúc phương đông cổ – đôi rồng chầu mặt nguyệt.
Các công trình nổi bật trong quần thể di tích này gồm có:
Hồ Văn còn có tên gọi khác là hồ Minh Đường hay hồ Giám, là điểm tham quan nằm ngay trước cổng Văn Miếu. Theo ghi chép của sử liệu, hồ Văn là công trình hồ rộng lớn, rộng đến một vạn chín trăm thước. Giữa lòng hồ là gò Kim Châu, trên gò có Phán Thủy Đường. Phán Thủy Đường cũng chính là nơi diễn ra các buổi bình văn của nho sĩ kinh thành xưa.
Văn Miếu Môn là cổng tam quan bên ngoài di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám. Tổng thể cổng tam quan có 3 cửa và 2 tầng, tầng trên đề 3 chữ Văn Miếu Môn theo chữ Hán cổ. Phía trước Văn Miếu Môn là 2 tấm bia Hạ mã nằm 2 bên và tứ trụ nghi môn ở giữa.
Cổng tam quan Văn Miếu Môn toát lên vẻ tôn nghiêm, trang trọng.
Tương truyền, khi đi qua Văn Miếu, dù là công hầu hay khanh tướng thì đều phải xuống ngựa, hạ võng đi bộ, ít nhất là từ tấm bia Hạ mã này đến tấm bia Hạ mã bên kia. Điều này cho thấy, Văn Miếu là một công trình mang tính trang trọng, tôn nghiêm và có ý nghĩa lớn lao đối với các Vương triều phong kiến.
Đại Trung Môn là lớp cổng thứ 2 của Văn Miếu, qua Văn Miếu Môn. Công trình gồm 3 gian, được xây dựng trên nền gạch cao, lợp ngói mũi hài theo kiểu mái đình thời xưa.
Trước và sau Đại Trung Môn là một không gian rộng lớn với những con đường song song nối dài, hồ nước, cây cỏ. Tất cả tạo nên một Văn Miếu Quốc Tử Giám đầy uy nghiêm nhưng cũng không kém phần tĩnh mịch, thanh nhã chốn “văn vật sở đô”.
Khuê Văn Các là công trình được xây dựng bởi Tổng trấn Nguyễn Văn Thành vào năm 1805, dưới thời nhà Nguyễn. Đây là lầu vuông 8 mái, gồm 4 mái thượng và 4 mái hạ, cao gần 9 thước. Công trình nằm trên một nền nền đất vuông, chiều dài mỗi cạnh chừng 6,8 m.
Khuê Văn Các gây ấn tượng với du khách bằng lối kiến trúc dạng cổ lầu cực kỳ độc đáo. Tầng dưới có 4 trụ gạch vuông được chạm trổ hoa văn tinh xảo, làm bệ đỡ cho tầng gác bên trên. Tầng trên là kiến trúc sơn son thếp vàng với 2 lớp mái ngói đỏ chồng lên nhau tạo thành công trình 8 mái đặc biệt. Tường gác nổi bật với các ô cửa sổ tròn, được ví như mặt trời hay ngôi sao khuê đang tỏa sáng.
Đây là 2 công trình mà du khách không thể bỏ qua khi tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám. Giếng Thiên Quang có dạng hình vuông, ngụ ý tượng trưng cho mặt đất, được đặt ngay phía sau Khuê Văn Các. Giếng Thiên Quang và Khuê Văn Các là đại diện cho tinh hoa đất trời quy tụ về trung tâm văn hóa – giáo dục Đế đô Thăng Long xưa.
Bên cạnh Giếng Thiên Quang chính là 2 dãy bia đá lớn – bia Tiến sĩ. Mỗi tấm bia là một tác phẩm điêu khắc, vừa mang tính nghệ thuật, vừa có ý nghĩa về mặt tâm linh. 82 tấm bia Tiến sĩ được đặt trên lưng của 82 con rùa bằng đá xanh. Trên bia đá là thông tin của 82 thủ khoa trong các kỳ khoa cử qua từng triều đại phong kiến Việt Nam.
Nằm trong quần thể di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám, Đại Thành Môn cũng có cấu trúc tương tự như Đại Trung Môn. Qua khỏi Đại Thành Môn, du khách sẽ đến với một khoảng sân rộng lát đá Bát Tràng, dẫn tới khu điện thờ Đại Bái Đường – khu vực trung tâm của Quốc Tử Giám.
Đại Bái Đường có tổng cộng 9 gian, 2 tường hồi 2 bên, mặt trước và sau để trống. Trong Đại Bái Đường chỉ có án hương thờ ở gian chính giữa, các gian còn lại đều bỏ không. Khu điện thờ này được dùng làm nơi hành lễ trong các kỳ tế tự xuân thu thời xưa.
Đền Khải Thánh là công trình nằm ở vị trí sau cùng của khu di tích. Đền là nơi thờ phụng phụ mẫu của Khổng Từ là Thúc Lương Ngột và Nhan Thị. Trước đây, nơi này từng là khu cư xá hay khu Thái Học với 150 gian phòng dành cho các giám sinh.
Đến năm 1946, công trình bị phá hủy hoàn toàn sau một trận bắn phá đại bác của thực dân Pháp. Sau đó, Đền Khải Thánh được xây mới và bảo tồn cho đến tận hôm nay.
Trên đây là cẩm nang du lịch Văn Miếu – Quốc Tử Giám mà du khách không nên bỏ qua. Hy vọng rằng những chia sẻ của Golf – Booking đó sẽ giúp cho quý khách có chuyến du lịch tuyệt vời nhất. Hãy liên hệ ngay với Golf-Booking để có chuyến thăm quan vô cùng hấp dẫn.
